Istota refakturowania jest odsprzedanie uprzednio nabytej usługi w celu przeniesienia kosztów poniesionych przez refakturującego na rzecz podmiotu faktycznie korzystającego z danych usług.
Refakturowanie może być również traktowane jako przeniesienie części kosztów świadczonych usług na odbiorcę końcowego. W każdym przypadku refakturowanie powinno być uregulowane umową zawarta pomiędzy stronami w sprawie świadczenia usług.
II. Przepisy prawa regulujące kwestie refakturowania
Polskie przepisy prawa nie zawierają, bezpośrednich norm prawnych w zakresie refakturowania, dlatego konieczne jest odwołanie się do prawa unijnego. W części pośredniej możemy posiłkować się ustawą od towarów i usług.
- Art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej,
w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi.
- Art. 7 ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług
w przypadku, gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach.
III. Warunki, które musza zostać spełnione przy refakturowaniu
- refakturowanie dotyczy wyłącznie usług,
Dlaczego refakturowanie nie dotyczy towarów?
Odpowiedź na to pytania bezpośrednio wynika z powołanego wyżej art. 7 ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług.
- refakturowanie dotyczy wyłącznie usług, z których refakturujący nie korzystał,
Nie można fakturować usług, które zostały wykorzystane przez refakturującego w swojej działalności. W przypadku gdy usługa została wykorzystana jedynie częściowo, pozostałą jej część może być przedmiotem refaktury.
- sprzedaż po pierwotnej cenie zakupu usługi oraz przy zastosowaniu tej samej stawki VAT,
Zgodnie ze wspomnianą wyżej istotą instytucji refaktury, refaktura to przeniesienie kosztu na inny podmiot. Przenosząc koszt stosujemy więc cenę netto oraz stawki VAT zgodnie z tymi określonymi w pierwotnej fakturze zakupu.
!!! W związku ze zmianą od 1 stycznia 2011 r. przepisów ustawy o VAT, zmiana stawki VAT podczas refakturowanie będzie konieczne (patrz punkt IV).
- refakturowanie zostało przewidziane w łączącej strony umowie o świadczenie usług,
Warunek ten nie wynika z obowiązujących przepisów prawa. W praktyce zdarza się jednak, że w trakcie kontroli/ czynności sprawdzających prowadzonych przez organy skarbowe, organy żądają przedstawienia takich umów, z których wynika, że podmiot refakturujący działał we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej. W przypadku zakwestionowania takiego sposobu rozliczania zapisy dotyczące zgody refakturowanego na obciążenie go kosztami przydadzą się z pewnością w sądzie.
W powołanym przepisie zawarte zostały zwolnienia przedmiotowe oraz zwolnienia przedmiotowo ? podmiotowe. O ile w pierwszym przypadku postąpimy standardowo, to już w przypadku drugim (zwolnienie przedmiotowo-podmiotowe) konieczne jest sprawdzenie czy podmiot dokonujący refaktury kosztów objęty jest tym zwolnieniem. W przypadku gdy nie jest wydaje się konieczne zastosowanie innej stawki niż ?ZW?.
Ponieważ zagadnienie to jest nowe z pewnością będzie ono przedmiotem interpretacji i wyroków sądowych ? w tym przypadku zalecamy ostrożność i śledzenie aktualnych interpretacji lub aktualnych wiadomości na naszej stronie internetowej, gdzie uzasadnienie takiej interpretacji na pewno zostanie umieszczone.
2. Refakturowanie przy usługach kompleksowych
Kolejny problem związany ze zmianą stawki VAT są usługi kompleksowe, przy których dla fakturowania usług towarzyszących powinno stosować się stawkę podatku określoną dla usługi głównej.
Urzędy skarbowy oraz Sądy (w tym NSA) doszły do wniosku, że w przypadku wykonywania usługi kompleksowej, przy której występują usługi towarzyszące, nie ma podstaw do dzielenia tych czynności,że mogą one być przedmiotem odrębnych stosunków zobowiązaniowych na gruncie prawa prywatnego.
IV. Przykłady orzecznictwa w sprawach o refakturowanie
- NSA, sygn. I S.A./KA 485/99, z dnia 14-10-1999 r.,
- WSA Warszawa, sygn. III Sa/Wa 2219/05 z dnia 12-10-2005 r.
- NSA, sygn. Akt I FPS 3/10 z dnia 8-11-2010 r.
Update: