Najpopularniejszymi pojazdami używanymi w firmie są bezsprzecznie samochody ciężarowe oraz samochody osobowe. Obok nich pojawiają się co raz częściej inne pojazdy takie jak motocykle, motorowery, skutery, quady czy… rowery. W niniejszym poście przedstawiamy nasze spostrzeżenia związane z możliwością (lub jej brakiem) odliczenia podatku VAT od pojazdów nie będących samochodami w stanie prawnym obowiązującym na rok 2011.
Możliwość pomniejszania podatku naliczonego o podatek należny została przewidziana przez przewidziana przez w art. 86 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2004 Nr. 54 poz. 535 z późn. zm.). Generalnie sprowadza się ona do zasady, że:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, … , przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego…
Ważne jest również aby pamiętać, że podatku należnego nie możemy obniżyć o podatek naliczony zanim podatnik nabędzie prawo do rozporządzania towarem jak właściciel a w przypadku usług – przed wykonaniem usługi.
Kwotę podatku naliczonego stanowi z reguły suma kwot podatku określona w otrzymanych przez podatnika fakturach dotyczących nabycia towarów lub usług. Jeżeli towary były sprowadzone z zagranicy może to być również faktura wewnętrzna (w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów) lub jednolity dokument administracyjny SAD lub jego elektroniczny odpowiednik tj. poświadczenie zgłoszenia celnego PZC ( w przypadku dokonania importu towarów z krajów trzecich).
Kolejną kwestią konieczną do omówienia zagadnienia odliczania VAT od zakupionych pojazdów oraz paliw do tych pojazdów jest pytanie czym w ogóle jest pojazd silnikowy. Ustawa o VAT tego pojęcia nie definiuje. W związku z tym odnieść się należy do ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. prawo o ruchu drogowym (Dz.U. 2005 nr 108, poz. 908 z późn. zm.).
Zgodnie z ustawą prawo o ruchu drogowym pojazd to:
środek transportu przeznaczony do poruszania się po drodze oraz maszynę lub urządzenie do tego przystosowane;
Przy okazji przypomnijmy inne potrzebne nam definicje zawarte w prawie o ruchu drogowym tj:
pojazd silnikowy to:
pojazd wyposażony w silnik, z wyjątkiem motoroweru i pojazdu szynowego;
samochód osobowy to:
pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu;
pojazd samochodowy to:
pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h; określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego;
motocykl to:
pojazd samochodowy jednośladowy lub z bocznym wózkiem – wielośladowy
motorower to:
pojazd jednośladowy lub dwuśladowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej nieprzekraczającej 50 cm3, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h;
rower to:
pojazd o szerokości nieprzekraczającej 0,9 m poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem; rower może być wyposażony w uruchamiany naciskiem na pedały pomocniczy napęd elektryczny zasilany prądem o napięciu nie wyższym niż 48 V o znamionowej mocy ciągłej nie większej niż 250 W, którego moc wyjściowa zmniejsza się stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prędkości 25 km/h;
Biorąc pod uwagę powyższe definicje poniżej prezentuje opis możliwych odliczeń (lub ich braku) związanych z nabywaniem pojazdów do firmy innych niż ?zwykłe? samochody osobowe i samochody ciężarowe/specjalne.
- motocykle – zgodnie z przywołaną wyżej definicją motocykl należy traktować jako pojazd samochodowy. Konsekwencją powyższego jest konieczność odwołania się do przepisów przejściowych w zakresie odliczania podatku VAT w przypadku nabywania samochodów osobowych lub pojazdów samochodowych, zawartych w art. 3 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym. Zgodnie z powołaną ustawą przepisy te mają obowiązywać w latach 2011 – 2012.Zaznaczyć należy, że na wprowadzenie tych przepisów Polska uzyskała czasowe pozwolenie od Komisji Europejskiej. Powołane przepisy zezwalają na odliczenie 60 % kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca – nie więcej jednak niż 6.000 zł z zastrzeżeniem określonym w art. 3 ust. 2. Jeżeli chodzi natomiast o możliwość obniżenia kwoty podatku należnego od nabywania przez podatnika paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych przepisy przejściowe wykluczyły taką możliwość.
- skutery/motorynki – problem związany z tymi pojazdami polega na tym, że żadna ustawa nie zawiera ich definicji. Biorąc pod uwagę posiadane definicje skuter/motorynka może być uznane albo za motocykl albo za motorower. Granicę wyznacza przywołana wyżej definicja motoroweru, która mów o tym, że jego pojemność skokowa nie może przekraczać 50 cm3, a konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h. Wszystkie skutery/motorynki, które nie spełniają tej definicji są uznane za motocykle. Aby sprawdzić czy zakup skutera/motorynki i paliwa do nich będzie dawało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT należy odnieść się do zakupu motocykla (powyżej) lub motoroweru (poniżej).
- motorowery i rowery – zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym motorowery pomimo posiadania przez nie silnika spalinowego nie są uważane za pojazdy samochodowe (art. 2 pkt. 33 ustawy p.r.d.). Sprawa jeszcze prościej przedstawia się w przypadku zakupu roweru. Rower nie posiada silnika, nie może być więc traktowany jako pojazd. Podatnicy, którzy zakupili motorower/rower są uprawnieni do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego VAT. W przypadku motoroweru można również odliczyć pełną kwotę VAT od zakupu paliwa.
- quady – podobnie jak w przypadku skutera prawo o ruchu drogowym nie zawiera takiej definicji. Znów więc musimy sami zdecydować w jaki sposób będzie traktowany tego typu pojazd. Do porównania mamy w tym przypadku definicje pojazdu silnikowego oraz ? motoroweru. O ile pozwala mi na to stwierdzić moje doświadczenie, quady nie mają ograniczenia prędkości do 45km/h. Definicja motoroweru nie jest więc spełniona. Z drugiej strony spełniona jest definicja pojazdu samochodowego ponieważ każdy quad jest pojazdem silnikowym, a ich konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h. Takie określenie quada powoduje, podobnie jak przy motocyklu, że podatnicy mogą odliczyć jedynie 60% kwoty podatku określonego na fakturze nie więcej jednak niż 6000 zł oraz, że pozbawieni są do odliczeniu podatku VAT od zakupu paliwa.
Podsumowując w przypadku zakupu pojazdów oraz paliw silnikowych przed 1 stycznia 2013 r., jedynie nabycie motorowerów, niektórych skuterów i rowerów dają prawo do pełnego odliczenia podatku VAT. Jedynym pocieszeniem jest to, że powyższe ograniczenia wynikają z przepisów przejściowych na lata 2011 – 2012. Rozwiązaniem, na które niestety nie wszyscy mogą sobie pozwolić jest wstrzymanie się z zakupami do roku 2013.
Adnotacje końcowe:
Powyższe rozważania mają zastosowanie wyłącznie do zakupu pojazdu oraz paliwa do pojazdu. Nie mają zastosowania jednak do odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupem części eksploatacyjnych do pojazdów, przy których prawo do odliczenia uregulowane jest w sposób ogólny. Co prawda do końca listopada 2008 r. istniały pewne ograniczenia w odliczaniu VAT od zakupu części eksploatacyjnych do pojazdów, ale obecnie nie ma już żadnych przeszkód aby podatnicy posiadający wszelkiego rodzaju pojazdy ( w tym samochody osobowe) odliczali podatek VAT naliczony przy zakupach związanych z ich eksploatacją tj. smarów i olejów silnikowych, części zamiennych czy usług związanych z naprawą pojazdów. Rozważania oparte zostały o: – powołane wyżej przepisy ustaw, – jedynej dostępnej na dzień opracowania interpretacji podatkowej w obecnym stanie prawnym tj. ILPP2/443-1940/10-2/BA z dnia 24.02.2011,